Planując górską wyprawę, warto wziąć pod uwagę Czechy. Sudety po czeskiej stronie są równie piękne i malownicze jak w Polsce. Wybierając się na szlaki naszych sąsiadów, można zatrzymać się w czeskich schroniskach.
W cenę noclegu najczęściej wliczona jest już pościel i śniadanie. Cena noclegu z reguły nie przekracza 100 złotych za noc za osobę. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że niektóre schroniska mają status hoteli, a ceny są wtedy znacznie wyższe.
Jeśli w kilkuosobowym pokoju zakwaterowane zostaną na przykład dwie osoby, to następni turyści są przydzielani do innych pokoi. W sytuacji gdy pokoje się skończą, obsługa bardzo uprzejmie informuje, że do danego pokoju będą dokwaterowane kolejne osoby.
Podczas formalności meldunkowych, możemy spytać jak wygląda śniadanie i ewentualnie zrezygnować z posiłku, ponieważ skład i jakość śniadań, w zależności od schroniska, bardzo się różni. W jednym miejscu nie damy rady zjeść wszystkiego, w innym śniadanie będzie skromne.
W niektórych schroniskach można płacić złotówkami lub kartą.
By uniknąć nieporozumień związanych z przeliczaniem waluty najlepiej jest mieć przy sobie korony czeskie.
Przebywając za granicą, trzeba pamiętać, że to my jesteśmy w gościach i musimy traktować gospodarza z szacunkiem i respektować panujące tam zasady i tradycje.
Czesi to ciekawy naród i choć są naszymi sąsiadami na wiele spraw mają inne spojrzenie, a kultura osobista gości, porządek i poszanowanie są dla nich istotnym elementem życia.
Czesi w miarę możliwości starają się komunikować po polsku albo przynajmniej znać podstawowe zwroty grzecznościowe. Dlatego też miło im będzie gdy spróbujemy również się z nimi komunikować w języku czeskim. Na końcu tego artykułu zamieścimy mini słowniczek.
Co robić i czego nie robić w Czechach:
- Nie zamawiamy piwa z sokiem. Czesi kochają piwo, a wlewanie do niego soku to gwałt na ważnej dla nich tradycji.
- Używamy zwrotów grzecznościowych.
- Tam gdzie jest obsługa kelnerska, nie zamawiamy przy barze.
- Jeśli w miejscu w którym chcemy się zatrzymać jest parking płatny, nie kombinujmy z parkowaniem “artystycznym”. Ceny parkingów nie są wygórowane.
- W restauracjach i barach nie krzyczymy przez całą salę na kelnera czy bufetową.
- W schroniskach ściągamy buciory trekkingowe przed wejściem do części noclegowej.
Co warto zjeść w Czechach:
Zupy
- Česnečka - zupa czosnkowa, przydaje się podczas “ciężkiego” poranka.
- Hovězí s játrovými knedlíčky a nudlemi - rosół wołowy z wątrobianymi “kluskami”
- Kyselo - królowa karkonoskich zup, czeski żurek na żytnim, chlebowym zakwasie z grzybami, jajkami i ziemniakami.
- Kulajda - bardzo gęsta i sycąca zupa, zasadniczo składa się z wody, śmietany, przypraw, koperku, ziemniaków i jajek, jednak nie ma jednolitego przepisu. Ze względu na swoją kaloryczność, może z powodzeniem zastąpić danie główne.
Dania główne
- Knedlíky - potrawa z ciasta, wyrabianego na bazie gotowanych ziemniaków (bramborový knedlík) lub mąki pszennej (houskový knedlík), najczęściej podaje się do nich gulasz, pieczoną wieprzowinę lub sztukę mięsa z sosem.
- Borůvkové knedlíky - Knedliki na słodko, nadziewane jagodami.
- Svíčková na smetaně - pieczeń z polędwicy wołowej z gęstym sosem śmietanowo-warzywnym i knedlami, jako dodatek bita śmietana z żurawiną.
- Vepřo knedlo zelo - pieczeń wieprzowa z knedlami i duszoną kapustą.
- Smažený sýr - smażony ser, na ogół z frytkami i sosem tatarskim.
- Pečená kachna - pieczona kaczka z knedlami i kiszoną kapustą.
- Segedínský guláš - wołowy gulasz, mięsny sos zawiera kiszoną kapustę.
- Čočka na kyselo - gotowana soczewica na kwaśno, podawana z jajkiem i wędzonym mięsem.
- Francouzské brambory - ugotowane ziemniaki przemieszane z mięsem i jajkiem, pieczone razem.
- Buchtičky se šodó - małe kostki z drożdżowego ciasta polane słodkim sosem waniliowym (budyniem), w niektórych restauracjach podawane z sosem z ubitych jajek z winem. Potrawa dość słodka, ale z pewnością dzieciom będzie smakować. Niestety bywa w ofercie niewielu restauracji.
Oczywiście można zjeść również potrawy znane z polskiej kuchni:
- Sekaná - mielone z warzywami mięso, pieczone, podawane zazwyczaj z ziemniakami.
- Vepřový řízek - klasyczny kotlet schabowy, podawanu często z sałatką ziemniaczaną.
- Vepřová kotleta - kotlet schabowy z kością.
UWAGA - jeśli chcemy normalnego “schabowego”, to zwróćmy uwagę na nazwę!
Słowniczek:
Dzień dobry - Dobrý den
Do widzenia - Na shledanou
Dziękuję - Děkuji
Proszę - Prosím
Proszę pana - Prosím vás
Proszę pani - Prosím vás
Przepraszam - Promiňte,
Nie mówię po czesku - Nemluvím česky
Nie rozumiem - Nerozumím
Proszę powiedzieć jeszcze raz- Můžete to, prosím, zopakovat?
Proszę powiedzieć to wolniej - Můžete to, prosím, říci pomaleji.
Czy macie Państwo wolne miejsca noclegowe? - Máte nějaké volné pokoje?
Ile kosztuje nocleg na jedną osobę? - Kolik stojí ubytování pro jednu osobu na noc?
Czy mogę zapłacić w złotówkach?- Mohu zaplatit ve zlotých? ?
Jakie są zasady w tym schronisku? - Jaká jsou tady pravidla?
Czy można płacić kartą? - Můžu tady platit kartou?
Ile kosztuje parking? - Kolik stojí parkoviště?
Czy w cenę wliczone jest śniadanie - Snídaně je zahrnuta v ceně?
Ile kosztuje śniadanie - Kolik stojí snídaně?
Co jest na śniadanie - Co je k snídani??
Ile kosztuje piwo - Kolik stojí pivo?
Ważne by pamiętać, że mimo pozornie miękkiego brzmienia, język czeski jest twardym językiem.
W Czechach polskie słowo szukam ma wydźwięk dość pejoratywny. Czesi wiedzą, że większość Polaków tego nie wie i się nie denerwuje, jednak miło będzie użyć czeskiego słowa hledat (ja hledám), będzie to jasny znak, że staramy się zachować kulturalnie.
Na przykład:
Szukam kantoru - Hledám směnárnu
Szukam dworca kolejowego - Hledám vlakové nádraží
Przy pytaniu kogoś nieznajomego choćby o drogę, zawsze jest dobrze zacząć od :
“Dobrý den, promiňte, hledám … “ lub “Dobrý den, prosím vás, hledám …”
Czesi są naprawdę sympatycznymi i otwartymi ludźmi i tylko od nas zależy jak będą nas postrzegać. Jeśli wejdziemy do schroniska i uprzejmie się przywitamy, zdejmiemy ciężkie buty i będziemy przestrzegać zasad panujących w danym miejscu, jest szansa na złamanie stereotypu Polaka, który nie umie się zachować i nie szanuje nikogo i niczego.
Wybrane uwagi lub komentarze mogą zostać opublikowane pod artykułem.
6 Komentarzy
Czesi to kosmici są - niby sąsiedzi ale całkiem inaczej patrzą na swiat
Uwielbiam czeskie piwo
Fajny artykuł :)
Świetny artykuł - wszystko w jednym miejscu
Lubię Czechy i Czechów ale oni nas chyba nie
Vepřová kotleta :) mniam mniam :)
Borůvkové knedlíky to absolutne mistrzostwo!
Francouzské brambory - francuzi by pewnie apopleksji dostali :)
A piwa z sokiem nie wolno :/