Odwodnienie organizmu w górach

Odwodnienie organizmu

Odwodnienie jest stanem chorobowym, wynikającym z nadmiernej utraty wody i elektrolitów. Są one bardzo potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odwodnienie powoduje zaburzenie całej gospodarki wodno – elektrolitowej i może być zagrożeniem dla zdrowia, a w skrajnych przypadkach nawet życia. Na odwodnienie organizmu najbardziej narażone są dzieci, osoby starsze i z nadwagą.

Wyróżnia się trzy rodzaje odwodnienia, w zależności od zaburzeń gospodarki wodno – elektrolitowej:

hipertoniczne – większa utrata wody niż elektrolitów,
hipotoniczne – utrata głównie elektrolitów,
izotoniczne – taka sama utrata elektrolitów, jak i wody.

Przyczyny odwodnienia

Przyczynami odwodnienia mogą być:

wymioty,
biegunka,
gorączka,
choroby nerek,
choroba Parkinsona,
nadmierna potliwość

Na nadmierną potliwość szczególnie narażeni są właśnie turyści. Podczas górskich wędrówek, zwłaszcza w gorące dni, organizm w celu schłodzenia ciała, wydziela spore ilości potu. Dorosły człowiek, podczas upału może stracić nawet 10 litrów wody w ciągu doby.

Mniej oczywiste, ale również możliwe jest odwodnienie podczas mrozów w zimie. Oddychanie przez usta czy nawet zwykła dłuższa rozmowa w mroźną pogodę na świeżym powietrzu, powoduje intensywne oddawanie ciepła wraz z parą wodną.

Objawy odwodnienia

Początkowymi objawami odwodnienia są:

zwiększone pragnienie,
rzadsze oddawanie moczu,
ciemniejsza barwa moczu (ciemnożółta lub pomarańczowa),
suchość w jamie ustnej,
wzdęcie brzucha,
brak apetytu,
senność,
spadek masy ciała (gdyż woda stanowi około 70% masy dorosłego człowieka),
uczucie ciągłego zmęczenia,
ból głowy.

Jeśli w porę nie dostarczy się wody organizmowi to następuje:

przyspieszenie akcji serca,
zmniejszenie potliwości ciała (sucha skóra w okolicach pach i pachwin),
zmniejszenie napięcia gałek ocznych,
brak elastyczności skóry,
gorączka,
skurcze i bóle mięśni.

Kolejnym stopniem odwodnienia jest:

spadek ciśnienia tętniczego w pozycji stojącej,
drgawki,
utrata przytomności,
zaburzenie świadomości i kontroli postępowania,
majaczenie.

W skrajnych sytuacjach dochodzi niestety do śmierci!

Zapobieganie odwodnieniu

Przede wszystkim trzeba pamiętać o dostarczaniu organizmowi wody w ilości 2 litrów dziennie dla kobiety i 2,5 litra dla mężczyzny. Oczywiście w czasie upałów i zwiększonego wysiłku fizycznego, płynów należy pić jeszcze więcej, około 4,5 litra zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Wraz z potem tracimy z organizmu nie tylko wodę, ale także cenne minerały, głównie sód i potas w postaci soli.

Warto pić nie tylko wodę, ale także herbatę, kawę (bez cukru) i ewentualnie soki. Soki lepiej jednak ograniczyć do minimum, ponieważ cukry w nich zawarte mogą zwiększać utratę wody, a także mogą uszkadzać szkliwo na zębach. Świetne są zupy, które również zawierają sole mineralne. Nie zapominajmy też o owocach i warzywach (arbuzy, melony, winogrona, pomidory, ogórki), które mają w swoim składzie od 80 do 95% wody. Trzeba jednak podkreślić, że zbyt duża ilość fruktozy spożywana w krótkim czasie, może powodować dolegliwości gastryczne.

Niestety, podczas górskich wędrówek, nie zawsze mamy możliwość przygotowania zupy i jej spożycia. Pod ręką niekiedy nie mamy także owoców. Często nie zabieramy ich dużo z powodu ciężaru i wygody. W takiej sytuacji pomocne mogą się okazać elektrolity w postaci proszku w torebkach lub tabletek musujących szybko rozpuszczających się w wodzie. Wystarczy tylko wrzucić lub wsypać do butelki lub kubka i po minucie można wypić napój stawiający człowieka na nogi. Elektrolity dostępne są między innymi w aptekach i kosztują od kilku do kilkunastu złotych. Dobrym wyborem są także napoje izotoniczne, które można kupić w większości sklepów spożywczych.

Wybierając się na górską wędrówkę, pamiętajmy o zabraniu zapasu wody i innych płynów, które uzupełnią wypocone minerały. Nasz organizm na pewno nam za to podziękuje i odwdzięczy się dobrą formą i kondycją. Przede wszystkim muszą pamiętać o tym osoby przewlekle przyjmujące leki, gdyż duża część z nich będzie odwadniać się znacznie szybciej.